82. Лопушанка, 1532 р.
Михайло Грушевський
Станіслав Одровонж, староста самбірський, поручив Процеві Хомичу осадити с. Лопушанку на волоськім праві і дає йому в ній князівство, 16 цвітня 1532 р.
In nomine Domini. Amen. Ad perpetuam rei memoriam.
Nos Stanislaus Odrowąsz de Sprowa in Iaroslaw et Zynkow haeres, dominus et haeres capitaneusque samboriensis, significamus tenore praesentium, quibus expedit universis, praesentibus et futuris, praesentium notitiam habituris, quomodo cupientes bona sacrae regiae maiestatis, domini nostri clementissimi tenutae nostrae samboriensis in meliorem deducere conditionem, ampliare et multiplicare, eademque copiositate villarum loca deserta, praecipue in syluis et in mont[ibus] cum hominibus et incolis collocare, attendentesque, quod non per aliud magis, quam bonorum officialium et scultetorum prouidentiam et diligentiam villae solent collocari et cum hominibus et incolis possessionari, visis itaque idoneitate et sagacitate prouidi Procz Humicz de villa Komumiki, concessimus et indulsimus admisimusque eydem villam in iure valachico in noua radice collocandam superius villae nostra Strzylki, a molendino dicte villae incipiendo, a riuulo alias ud pothoczko dicto Humisko et a sumitate montis dicti Bereze circa fluuium dictum Lopuszanka et alium fluuium Iaszienicza vsque ad granities villae Iaszionka.
Ratione cuius locationis dictae villae praedicto Procz Homicz super eandem villam collocandam et omnibus earn incolentibus per spatium viginti annorum omnimodam libertatem damus et ab omnibus dationibus, censibus, contributionibus, et exactionibus vsque ad dictorum viginti annorum integram expirationem.
Quibus expiratis dationes omnes sic et labores nobis et nostris successoribus soluere tenebuntur, prout aliae villae de iure valachico nobis soluunt. Hoc tamen expresso: istis solum vnum annum damus libertatem, qui collocabuntur in paratis campis et agris ac pratis iam eradicatis et emensuratis, videlicet sex areis.
Vt autem idem Procz Homicz maiorem diligentiam coadhibeat ac curam in vocandis hominibus et incolis ad dictam libertatem habeat, dicto Procz Homicz et eius legittimis successoribus perpetue et in aeuum vendidimus, et per praesentes vendimus in eadem villa scultetiam alias kniasthwo pro quinquaginta florenis pecuniae monetae et numeri polonicalium, cum una integra area et cum tertia parte dationum omnium nostrarum, et cum columbationibus consuetis, videlicet pro festo Nativitatis Christi et festo Paschae, et cum laboratione duorum dierum singulis annis, pro arratione et falcastratione.
Insuper admittimus praedicto Procz Homicz in eadem villa construere et aedificare molendinum, vbicunque reperierit locum idoneum in fluuio dicto Lopuschanka, pro commodo et vtilitate nostra successorumque nostrorum, in quo quidem molendino solum incolae eiusdem villae molere debebunt; de quo ipsi et eius successores recipient tertiam mensuram omnium emolumentorum, pro nobis autem et nostris successoribus duas mensuras reseruando.
Sic et circa eundem molendinum construere et aedificare poterit pro commodo et vtilitate sua torquatilem molam, alias sthempy, in qua mola lodices et alia id genus vestimenta parari et condensari poterint.
Quam quidem scultetiam alias kniasthwo in dicta villa Lopuschanka ydem Procz Homicz et eius legitimi successores cum omnibus suprascriptis datiis tenebit, habebit et possidebit perpetue et in aeuum, vehdendam, commuttandam, obligandam et pro suo velle, prout ei aut eius successoribus melius videbitur conuertendam, nostro tamen et successorum nostrorum consensu praehabito.
De qua quidem scultetia ipse et eius legittimi successores ad generalem expeditionem bellicam nobis aut nostris successoribus post expirationem libertatis seruire tenebuntur et stationem annualem nobis et nostris successoribus post expirationem libertatis dare et soluere tenebuntur – harum quibus sigillum nostrum praesentibus subappensum est testimonio literarum.
Actum et datum in Noua Sambor feria tertia proxima post dominicam Misericordiae anno Domini millesimo quingentesimo trigesimo secundo, praesentibus protunc generosis et nobilibus Andrea Tarlo de Sczekarzowicze vexillifero leopoliensi, Nicolao Bollestraszyczki… [v]exiliferi ac Paulo Radeczki vicecapitaneo samboriensi, Stanislao Sobieski, Adam Koszbork de Koropusch et aliis quamplurimis, quibus digna fides et adhibenda.
Грамоту сю потвердила кор[олева] Бона в р. 1554 на прошения «providorum Onisy et Homiczow scultetorum modernorum in villa Lopuschanka» – книга самбірських грамот в Кор[онній] метр[иці] Моск[овського] арх[іву] Мін[істерства] справ[едливості], IV. В., кн. 22, л. 443 – 444.
Примітки
…de villa Komurniki – тепер с. Турківського р-ну Львівської обл.; перша згадка датується 1493 р. (Історія міст і сіл Української РСР: Львівська область. – С. 579).
Подається за виданням: Грушевський М.С. Твори у 50-и томах. – Львів: Світ, 2005 р., т. 7, с. 232 – 234.