Початкова сторінка

Михайло Грушевський

Енциклопедія життя і творчості

?

131. Тирава, 1574 р.

Михайло Грушевський

Кор[оль] Генріх наказує державцеві м. Тирави залишити утиски й кривди, на які скаржилися міщани з Тирави, 25 мая 1574 p.

Henrik z Bozey łasky krol polski, wielkie xiązę lithewskie, ruszkie, pruskie, mazoweczkie, zmoczkie etс., andegawenskie, borbonskie, alwernenskie xiąze.

Vrzodzonemv Sendziwoiowy Droiczynskiemv, castellanowy lubaczowskiemv, wiernie nam milemv łaske nasse kroliewskie, a w niebythnosczy iego podstharosczemv albo vrzednikowy iego.

Vrodzony wiernie nam myly! Przisly thu do nasz pothdany nassy z miastheczka Tyrawy dzierzawy wassiey, skarzącz sie obcziązlywie na vrzednika wassego, kthory ie przymussa na robothy niozwiczayne nad prawa у nad przywileie ych, kthore maią od przodkow nassych sławney pamieczy kroliow polskich.

Skarzyli sie thesz, ysz ie przymussaią, aby dawaly po korczv owssa у czworo kur у iaiecz dwadziescza у sthery і dwie myssie iagieł, czego przeththym nygdi nie powynny bely dawacz.

Thakze thesz skarzyly sie, izesczie ym rathusz odiely і zidowy scze go naiely, a pospolythemy człowiekowy pozythki dlia thego rathussa naięcza pogynely. A ysz thesz vrzednik wasz obiera ym woytha у raycze, czo thesz iesth przecziwko prawv ich у zwiczaiom pospolythem.

Thakze thesz ze ie przymussa do thego vrzednik wasz, zeby schody swe albo gromady miewaly we dworze, czo przedthym thy gromady albo schaczki w rathussv bywaly. A ysz ym thesz odeymuie rolie ych włassne zakupne і boriv (!) kv pozythkv swemv obraczaiącz, a za tho ym nicz nie daią.

Thakze thesz, ze ie przymussaią do thego po niewoly, aby braly u wasz zboze у płaczyly ie thak, iako iedno vrzednik chcze wasz. Czo iesli bi thak było, iako thu przed namy sprawę daly, było by tho z wielką czieskosczą tych poddanych nassych.

A thak was w them napomynamy у tho po wasz koniecznie miecz chczemy, abysczie tych poddanych nassych nie wiczągaly na wieksse robothy, ba у zgoła na zadne, kthorych ony nie powynny nad prawa у przewyleie ych. A czo sie thycze thego korcza owssa у thych iaiecz thakze у iagieł, zebysczie na nych thego nie wycziagaly, alie zebysczie ie zachowaly według starodawnego zwyczaiu.

Thakze thesz zebysczie ym rathussa nie odeymowaly, any go them zidom naymowaly, gdysz tho ych iesth włassna rzecz rathusz naymowacz, komv chczą. Azeby ym thesz vrzednik wasz woytha any radziecz nie obierał, gdysz tho iesth ych rzecz włassna, zeby pospulstwo obierało woytha у rayczie.

Thakze thesz zeby ych do thego nie przymussano, aby schody albo gromady wseliakie miely miewacz we dworze, alie na rathussu, kiedy ym thego potrzeba. A ogrodow albo ych włassnych rol aby ym nie odeymowano, a tho, czo kthorem pobramo (!) poniewolnie, zeby ym zasz bęły przywroczone.

Azeby ych thesz nie przymussano poniewolnie bracz zboza wssieliakiego, chiba kiedy ony chczą s swey dobrey woley. A ieslybyssczie na then lysth nasz dbacz nie chcziely a przyczyne iaky do thego dawaly, thedy warn thu składamy rok od podania thego listhv za sthery niedzielie, zebysczie thu przeth nasz sthanely, albo kogo od siebie posłaly у о sobie thu nam sprawe daly, a thych poddanych nassych, kthorzy thv do nasz przichodzyly na skargy, zebyscze ych za tho nie karaly any kaznią ani wiezieniem zadnem, a ynaczey pod łaską nassą kroliewską abysczie nie czynyly.

Dan w Krakowie dwudziesthego у penthego (!) dnia miessiącza maia roku Bozego MDLXXIIII, panowania nassego roku pierwssego. Na włassne roskazanie krolia iego mosczi. S[tanislaus] O[ssowski] reff[erendarius] s[ubs]c[ripsi]t.

Сей лист «per communitatem eiusdem oppidi Thirawa» вписано 2/VI того ж року до книг сяноцького ґроду – Львів[ський] краєв[ий] архів, кн. сяноцьк[ого] ґр[оду] 318, с. 212.


Примітки

…наказує державцеві м. Тирави… – Тирява (Тирава) – тепер м. Mrzygłod на території Польщі; очевидно, місто існувало у княжі часи; перша джерельна згадка відноситься до 1424 p. (AGZ. – Lwόw, 1886. – Т. XI. – S. 1); як місто було локоване на магдебурзькому праві у 1431 p., a 1439 р. відбулося розмежування із сусіднім селом Тирявою Сільною (Филипчак І. Нарис історії Тиряви Сільної // ЗНТШ. – Львів, 1937. – Т. 154. – С. 133 – 138); теперішня назва Мжиглод почала вживатися з 1615 р.

Подається за виданням: Грушевський М.С. Твори у 50-и томах. – Львів: Світ, 2005 р., т. 7, с. 297 – 299.